Màng loa là một trong những yếu tố quan trọng quyết định chất lượng âm thanh mà loa có thể tái tạo. Hãy cùng Dbacoustic tìm hiểu Màng loa là gì? Chất liệu màng loa ảnh hưởng thế nào đến âm thanh?

I.Màng loa là gì ? Vai trò của màng loa 

Màng loa hay có tên gọi khác là nón loa, là một trong những bộ phận của loa. là một miếng vải hoặc giấy mỏng được đặt trước loa để bảo vệ loa khỏi bụi, nước và các tác nhân bên ngoài khác có thể gây hại cho loa. Màng loa cũng có thể được sử dụng để thay đổi âm thanh của loa, tùy thuộc vào chất liệu và kích thước của màng loa.

Khi được kích hoạt để hoạt động thì màng loa sẽ bắt đầu đẩy không khí ngược và xuôi để có sóng âm thanh. Màng loa luôn được ưu ái vì chúng có nhiệm vụ khác với các nhạc cụ, không phải là tạo ra âm thanh mà màng loa giúp tái tạo âm thanh. Đây chính là bộ phận có chức năng trực tiếp chuyển tín hiệu từ amply tới cuộn voice coil thành âm thanh.

Một màng loa lý tưởng là khi chúng rung mạnh mà vẫn không bị uốn cong và nhanh chóng chuyển thành một dải âm thanh khác. Đối với màng loa thì thiết kế đóng một vai trò vô cùng quan trọng bởi chính màng loa sẽ tạo ra hiệu suất tổng thể cho âm thanh của loa. Vì thế, màng loa cũng chính là bộ phận mà nhiều nhà sản xuất phải đầu tư nhiều tiền bạc và công sức nhất. 

Vai trò của màng loa

Màng loa có vai trò bảo vệ và thay đổi âm thanh của loa.

Về mặt bảo vệ, màng loa giúp bảo vệ bề mặt loa khỏi bụi bẩn, nước và các tác nhân khác có thể gây hại cho loa. Nếu loa không được bảo vệ đúng cách, nó có thể bị hỏng hoặc giảm chất lượng âm thanh.

Về mặt thay đổi âm thanh, màng loa có thể ảnh hưởng đến âm thanh mà loa phát ra. Chất liệu và kích thước của màng loa có thể thay đổi đáp tần, độ nhạy và mức độ méo tiếng của loa. Vì vậy, việc sử dụng màng loa có thể giúp cải thiện chất lượng âm thanh của hệ thống loa của bạn hoặc tạo ra hiệu ứng âm thanh đặc biệt.

Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, người dùng cần chọn màng loa phù hợp với loa của mình và đảm bảo màng loa được lắp đặt và sử dụng đúng cách.

II.Các vật liệu làm màng loa phổ biến trên thị trường hiện nay

Hiện nay, trên thị trường có đa dạng vật liệu làm màng loa, trong đó phổ biến nhất là: Màng loa làm bằng giấy, bằng gỗ, bằng kim loại hay thậm chí là làm bằng nhựa tổng hợp và gốm.

1.Bằng giấy

Màng loa bằng giấy là chất liệu được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Đa số những dòng loa gia đình hiện nay đều sử dụng màng loa này, vì dễ chế tạo cũng như dễ sửa chữa khi hư hỏng mà giá thành tương đối rẻ. Giấy thường được làm từ sợi gỗ và có độ dẻo dai tốt, đáp ứng được các yêu cầu về độ nhạy và độ méo tiếng của loa.

Màng loa bằng giấy có thể được tùy chỉnh theo nhiều cách khác nhau để đáp ứng nhu cầu của người dùng. Ví dụ, giấy có thể được xử lý bằng các hóa chất để tăng độ cứng hoặc phủ một lớp keo để tăng độ bền của màng loa.

 

Bên cạnh đó, chất lượng âm thanh của màng loa bằng giấy cực tốt, mang lại chất âm chân thực và hấp dẫn vì thế mà loại vật liệu này rất phù hợp để sử dụng cho các mẫu loa tạo ra những âm thanh có độ ấm cao. 

Tuy nhiên, màng loa bằng giấy cũng có một số hạn chế, như độ bền và độ ẩm. Khi tiếp xúc với độ ẩm cao, giấy có thể dễ dàng bị phồng hoặc mục. Điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh và tuổi thọ của màng loa.

2.Bằng gỗ

Dòng loa sử dụng màng loa bằng gỗ có tốc độ truyền âm tương đối lớn cùng với đó là khả năng truyền âm thanh có độ phân giải cao (âm thanh Hi-Res). Vật liệu này được khá nhiều người lựa chọn bởi tính sống động, rõ ràng và cộng hưởng tốt của loa.Gỗ được sử dụng để làm màng loa thường là gỗ mỏng.

Màng loa bằng gỗ có đặc tính âm thanh ấm, tự nhiên và đầy đặn. Điều này là do gỗ có tính năng hấp thụ âm thanh tốt và tạo ra âm thanh mượt mà và trung thực hơn so với các loại màng loa khác. 

 

Màng loa bằng gỗ có độ bền cao, có thể chịu được các điều kiện hoạt động khắc nghiệt và tuổi thọ lâu dài hơn so với các loại màng loa khác.

Tuy nhiên, màng loa bằng gỗ cũng có một số hạn chế, như giá thành đắt và khó sản xuất. Ngoài ra, do tính chất hấp thụ âm thanh của gỗ, màng loa bằng gỗ có thể bị hao mòn nhanh hơn so với các loại màng loa khác nếu không được bảo quản và sử dụng đúng cách.

3.Kim loại

Màng loa được làm bằng kim loại thường được sử dụng những chất liệu như: Titanium, Aluminum,… Những vật liệu được làm bằng kim loại này thường xuất hiện trong những loa có công suất lớn.

Kim loại là một chất liệu có độ cứng và độ bền rất cao, do đó, màng loa bằng kim loại có thể di chuyển rất nhanh và chính xác, giúp tái tạo âm thanh chính xác và chi tiết hơn. Sở hữu độ nhạy cao, có thể tái tạo âm thanh ở mức âm nhỏ và chi tiết.

Các dòng loa có màng kim loại thường tạo ra âm thanh có âm trầm, ít trung thực nhưng tạo cho người nghe cảm giác gần gũi và ấm áp hơn. Đối với những dòng loa được làm bằng màng kim loại thì có giá thành khá cao bởi màng loa được làm bằng kim loại khá đẹp, cứng cáp, mang lại sự độc đáo trong dàn âm thanh. Màng loa bằng kim loại không bị biến dạng theo thời gian hoặc do tác động từ nhiệt độ và độ ẩm.

Tuy nhiên, màng loa bằng kim loại cũng có một số hạn chế, như độ trầm thấp không tốt bằng màng loa giấy và khó điều chỉnh được. Ngoài ra, giá thành của màng loa bằng kim loại cũng cao hơn so với các loại màng loa khác.

4.Nhựa tổng hợp và gốm

Với màng loa có vật liệu là nhựa tổng hợp và gồm thì có giá thành tương đối rẻ, bền bỉ và có độ tản nhiệt tương đối tốt.

 

Màng loa này phù hợp dành cho những dòng loa có công suất lớn và có giá thành thấp, tiết kiệm được chi phí. Tuy nhiên, khuyết điểm của dòng loa này lại khá thô và cứng, chất lượng âm thanh còn yếu.

III.Chất liệu màng loa ảnh hưởng thế nào đến âm thanh? 

Đối với loa Midrange và Woofer

Những dòng loa Midrange và loa bass thường sử dụng màng loa dạng nón. Những vật liệu được sử dụng làm màng loa dạng nón chủ yếu là nhựa tổng hợp Polypropylene.

Vật liệu này có thể được gọi với nhiều tên khác nhau tùy thuộc vào nhà sản xuất nhằm phục vụ cho chiến lược Marketing của công ty nhưng thực tế vẫn chỉ là một vật liệu. 

Polypropylene có hai ưu điểm quan trọng đó là chất âm khá tốt, sản xuất chất liệu này khá dễ nên giá thành tương đối rẻ.

Màng loa Polypropylene có chất âm tốt là nhờ vào khả năng tắt dần những dao động của màng loa tốt, điều đó cũng đồng nghĩa với việc kiểm soát được khả năng vỡ tiếng của âm thanh. Từ đó có thể chuyển âm thanh một cách mượt mà, trơn tru hơn.

 

Tuy nhiên, vẫn có người cho rằng chất lượng của màng loa Polypropylene không hay, còn thiếu sức sống so với màng loa giấy. Nhưng thực tế những trường hợp như vậy là loa màng Polypropylene sản xuất bị lỗi hoặc do quá mềm.

Nếu được sản xuất cẩn thận, đúng kỹ thuật thì loa màng Polypropylene sẽ có độ tắt dần của dao động tần số chơi nhạc hoàn hảo với chất lượng cao.

Bên cạnh loại chất liệu Polypropylene thì còn có những màng loa được làm từ các chất liệu khác như bằng giấy, kim loại, nhựa tổng hợp và nhôm, gốm hay thậm chí gỗ, cũng có ưu điểm và phù hợp với dòng loa Midrange và Woofer. Tất cả những chất liệu trên đều là tiền đề để tạo ra một chất lượng âm thanh tốt nhất.

Màng loa giấy cũng là một trong những loại vật liệu phổ biến nhất trong sản xuất loa Midrange và Woofer. Màng loa giấy có độ nhẹ, dẻo và khả năng tái tạo âm thanh tốt, đặc biệt là ở tần số trung bình. Tuy nhiên, màng loa giấy có độ bền thấp hơn so với các loại màng loa khác, và không chịu nước và ăn mòn tốt.

Đối với loa Tweeter

Những loa Tweeter phù hợp với những màng loa có cấu hình dạng vòm. Loa vòm dạng Tweeter là một điểm khác biệt, tuy nhiên chúng vẫn giữ các yêu cầu cơ bản như thật nhẹ, thật cứng. Hiện tại thì loa Tweeter thêm yêu cầu phản hồi cực nhanh để có thể đánh được những dải âm cao, thường thì tần số từ 3kHz cho đến hơn 20kHz. 
 

 

Ba yếu tố chính ảnh hưởng đến vật liệu làm màng loa đó là mật độ, tốc độ và hệ số biến dạng hay còn gọi là hệ số Poisson.

Mật độ chính là yếu tố ảnh hưởng đến khối lượng của màng loa, mật độ càng thấp thì màng loa càng nhẹ. Vì thế, tốc độ âm thanh sinh ra do màng loa rung với tốc độ càng cao thì đặc tính tần số càng mở rộng và mượt mà hơn. 

 

Thực tế, các vật liệu làm màng loa đều khá mới mẻ, đối với những dòng loa Tweeter lâu đời thường có loa dạng vòm làm từ lụa mềm. Lụa mềm được làm từ chất liệu tổng hợp vì vậy, nó có tính đàn hồi cao và bền. Hiện nay, tần số của loa Tweeter đạt tới khoảng 23kHz đủ để có thể tận hưởng âm thanh.

Nhược điểm lớn nhất của màng loa lụa là dễ bị méo tiếng khi âm lượng quá lớn. Ngoài ra, loa Tweeter còn có một số nhược điểm khác như độ nhạy thấp, trở kháng thấp, đòi hỏi công suất amply rất lớn,...

 

Loa Tweeter thường sử dụng màng loa bằng các chất liệu như polyethylene terephthalate (PET), polyamide (PA), beryllium, aluminum hoặc silk (lụa).

Màng loa Tweeter cần có độ nhẹ và độ cứng cao để tái tạo các tần số cao và rõ nét. Vì vậy, các chất liệu như PET, PA và silk thường được sử dụng để sản xuất màng loa Tweeter. Chúng có độ nhẹ cao, độ bền tốt và có thể tái tạo các tần số cao với độ chính xác cao.

Ngoài ra, beryllium và aluminum cũng là các chất liệu được sử dụng để sản xuất màng loa Tweeter. Chúng có độ cứng và độ bền cao hơn so với các chất liệu khác, cho phép tái tạo các tần số cao với độ chính xác tốt hơn. Tuy nhiên, giá thành của các loại màng loa này thường rất đắt đỏ và chỉ được sử dụng trong các sản phẩm loa cao cấp.

KẾT LUẬN

Mong rằng với những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về màng loa và phân biệt được các chất liệu của màng loa. Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ tin cậy để mua sắm Loa karaoke chất lượng cao với giá thành cực mềm  thì Dbacoustic Việt Nam chính là lựa chọn hoàn hảo dành cho bạn. Với 6 năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực âm thanh, Dbacoustic sẽ hỗ trợ bạn tối đa trong việc tìm kiếm sản phẩm phù hợp với mục đích sử dụng, tình hình tài chính cũng như lắp đặt và vận chuyển, hãy liên hệ ngay với  Dbacoustic để được hỗ trợ chi tiết.